🎧 رادیو سها آگرین تک
پادکست صد و هفتاد
🔻موضوع: تأثیر تنش حرارتی بر سلامت پستان گاوهای شیری
🔺هرهفته شنبه ها شنونده باشید
تنش حرارتی یکی از مهمترین موقعیت های تنش زا در گاوهای شیری است که به سازگاری و تغییرات فیزیولوژیک نیاز دارد تا تعادل بین تولید و انتشار حرارت را برقرار کند. در صورت افزایش تولید حرارت در بدن و عدم انتشار ان به محیط دمای بدن دام افزایش یافته که منجر به اثرات منفی بر عملکرد، متابولیسم و تولیدمثل دام می شود و حتی می تواند به مرگ منجر شود. در تنش حرارتی ترشح کورتیزول افزایش می یابد که منجر به کاهش عملکرد سیستم ایمنی و افزایش حساسیت به عفونت می شود. برای اندازه گیری تنش حرارتی از شاخص دما-رطوبت استفاده می شود که زمانیکه این شاخص به بالای 68 برسد دام دچار تنش شده است. خسارت اقتصادی تنش حرارتی در صنعت گاو شیری امریکا سالانه 800 میلیون دلار می باشد که با افزایش گرم شدن جهانی این میزان افزایش می یابد. در ایران نیز به علت واقع شدن در منطقه گرم و خشک و طولانی بودن دوره گرما خسارت تنش حرارتی بسیار زیاد می باشد، هرچند هنوز این خسارت محاسبه نشده است.
تنش حرارتی تاثیر منفی بر سلامت گاوهای شیری دارد با تغییر عملکرد نرمال فیزیولوژیکی که منجر به شیوع بیشتر مشکلات پستانی در طول تابستان می شود. همچنین به علت دمای بالا که با رطوبت بالا در تابستان همراه می شود فعالیت بعضی از میکروارگانیسم ها که مسئول عفونت های پستان هستند افزایش می یابد که باعث به خطر افتادن توانایی دفاعی سیستم پستانی و افزایش تجمع این باکتری در غدد پستانی می شود. در سال 2017 نصر و الترابی نشان دادند که میزان سلول های بدنی شیر با افزایش شاخص دما و رطوبت افزایش می یابد که منجر به کاهش ارزش شیر می شود. در بسیاری از کشورها میزان سلول های سوماتیک شیر مبنای ارزش گذاری قیمت شیر است و در بعضی موارد اگر میزان سلول ها از سطح خاصی بالاتر برود کارخانه از خرید شیر خودداری می کند. عموما تعداد سلول های سوماتیک با میزان لاکتوز، ماده خشک بدون چربی و کازئین شیر رابطه منفی دارد و این بدان معنی است که با افزایش تعداد سلول های سوماتیک شیر میزان باکتری، چربی و مواد معدنی شیر افزایش می یابد. سلول های سوماتیک تانک شیر یک روش مناسب برای ارزیابی سلامت پستان گله های شیری است. در صورتیکه میزان سلول های سوماتیک از 250 هزار در میلی لیتر بالاتر برود بیانگر ورم پستان تحت حاد است.
حال سوالی که مطرح می شود این است که به چه دلیل در تابستان میزان ورم پستان افزایش می یابد؟ به دلیل دمای با رطوبت نسبی زیاد محیط در تابستان، گاوهای شیری با تغییر مسیرهای فیزیکی، بیوشیمیایی و بیولوژیکی واکنش نشان می دهند تا تنش گرمایی را خنثی کنند و که منجر به کاهش تولید شیر و سیستم ایمنی ضعیف تر و در نتیجه افزایش عفونت های داخل پستان و تعداد بالاتر سلول های سوماتیک می شود. مطالعات مختلف نشان داد که تنش گرمایی ظرفیت فاگوسیتوز و انفجار اکسیداتیو سلول های ایمنی گاو را کاهش می دهد و بیان ژن را تغییر می دهد که همراه با تأثیر منفی بر سیستم ایمنی بدن، ممکن است افزایش حساسیت به عفونت های داخل پستان را توضیح دهد. اگرچه در مورد میزان بروز ورم پستان بالینی در بسیاری از مناطق اطلاعات محدودی وجود دارد، اطلاعات تعداد سلول های سوماتیک در سطح گاو یا مخزن شیر به دامدارها برای بهبود سلامت گله و تدوین استراتژی های پیشگیری و درمان عفونت کمک می کند. همچنین، تعداد سلول های سوماتیک مخزن شیر و میزان ورم پستان بالینی می تواند برای توضیح تأثیر تنش گرمایی بر سلامتی و عملکرد پستان گاو شیری استفاده شود.
از سوی دیگر تنش حرارتی باعث می شود تا گاوهای خشک نیز از ابتلا به ورم پستان رنج ببرند. در صورتیکه گاوهای خشک خنک نشوند، تکثیر لمفوسیت ها در دام کاهش می یابد که نشان دهنده این موضوع است که تنش حرارتی می تواند منجر به کاهش عملکرد سیستم ایمنی در گاوهای خشک شود. همچنین نشان داده شده است که تنش حرارتی منجر به کاهش بیان ژن های کبدی و کاهش خاصیت فاگوسیتوزی ایمنوگلوبولین ها می شود. همه این عوامل منجر به کاهش عملکرد سیستم ایمنی و افزایش ورم پستان بعد از زایش می شود. در تحقیقی به مدت سه سال 2600 گاو مورد بررسی قرار گرفت و نشان داده شد که گاوهایی که در تابستان زایمان کردند یعنی دوره خشکی انها در فصل گرم بود شیوع بیشتری از ورم پستان در شیردهی بعدی داشتند در مقایسه با گاوهایی که در فصل سرد سال زایش کرده بودند. همچنین دوره خشکی زمانی برای ترمیم بافت پستانی و اماده شدن پستان برای شیردهی بعدی است. گاوهایی که تحت تنش حرارتی هستند در این مورد نیز دچار مشکل می شوند. در اوایل دوره خشکی تعداد سلولهای پستانی کاهش می یابد و در انتهای دوره خشکی تعداد این سلول ها افزایش می یابد. در گاوهای خشک تحت تنش حرارتی هم مرحله کاهش تعداد سلول ها و هم مرحله افزایش تعداد سلول ها تحت تاثیر قرار می گیرد و این تکامل پستان در دوره خشکی به درستی انجام نمی شود. همه این عوامل منجر به این می شود که گاوهایی که در دوره خشکی تحت تنش حرارتی قرار دارند در شیرواری بعدی هم تولید شیر کمتر داشته باشند و هم به ورم پستان بیشتر مبتلا شوند.
بطور کلی تنش گرمایی یک وضعیت فیزیولوژیکی خاص در گاوهای شیری است که تأثیر منفی بر بسیاری از عملکردهای فیزیولوژیکی از جمله سلامت عمومی، عملکرد ایمنی، تولیدمثل و بهره وری دارد. اگرچه تحقیقات در مورد تأثیر مستقیم تنش گرمایی بر سلامت پستان محدود است، اما مطالعات موجود به طور معمول موارد بالاتر ورم پستان و افزایش سلول های سوماتیک در فصل تابستان نسبت به زمستان و در مناطق گرمسیر نسبت به معتدل را توصیف می کند. تنش گرمایی همچنین تأثیر منفی بر گاوهای خشک دارد که به دوره شیردهی بعدی منتقل می شوند. کاهش تنش گرمایی از طریق مدیریت محیط با تهیه جایگاه مناسب دارای سایه بان و سیستم خنک کننده می تواند به بهبود عملکرد، سلامت و ایمنی بدن گاو کمک کند.
نکات کلیدی:
- در صورت افزایش تولید حرارت در بدن و عدم انتشار ان به محیط دمای بدن دام افزایش یافته که منجر به اثرات منفی بر عملکرد، متابولیسم و تولیدمثل دام می شود و حتی می تواند به مرگ منجر شود.
- در تنش حرارتی ترشح کورتیزول افزایش می یابد که منجر به کاهش عملکرد سیستم ایمنی و افزایش حساسیت به عفونت می شود.
- برای اندازه گیری تنش حرارتی از شاخص دما-رطوبت استفاده می شود که زمانیکه این شاخص به بالای 68 برسد دام دچار تنش شده است.
- خسارت اقتصادی تنش حرارتی در صنعت گاو شیری امریکا سالانه 800 میلیون دلار می باشد
- تنش حرارتی منجر به شیوع بیشتر مشکلات پستانی در طول تابستان می شود.
- فعالیت بعضی از میکروارگانیسم ها که مسئول عفونت های پستان هستند در تابستان افزایش می یابد که باعث به خطر افتادن توانایی دفاعی سیستم پستانی و افزایش تجمع این باکتری در غدد پستانی می شود.
- میزان سلول های بدنی شیر با افزایش شاخص دما و رطوبت افزایش می یابد که منجر به کاهش ارزش شیر می شود.
- تعداد سلول های سوماتیک با میزان لاکتوز، ماده خشک بدون چربی و کازئین شیر رابطه منفی دارد
- در صورتیکه میزان سلول های سوماتیک از 250 هزار در میلی لیتر بالاتر برود بیانگر ورم پستان تحت حاد است.
- تنش حرارتی منجر به کاهش تولید شیر و سیستم ایمنی ضعیف تر و در نتیجه افزایش عفونت های داخل پستان و تعداد بالاتر سلول های سوماتیک می شود.
- تنش گرمایی ظرفیت فاگوسیتوز و انفجار اکسیداتیو سلول های ایمنی گاو را کاهش می دهد و بیان ژن را تغییر می دهد
- تنش حرارتی می تواند منجر به کاهش عملکرد سیستم ایمنی در گاوهای خشک شود.
- تنش حرارتی منجر به کاهش بیان ژن های کبدی و کاهش خاصیت فاگوسیتوزی ایمنوگلوبولین ها می شود.
- گاوهایی که در تابستان زایمان کردند یعنی دوره خشکی انها در فصل گرم بود شیوع بیشتری از ورم پستان در شیردهی بعدی داشتند در مقایسه با گاوهایی که در فصل سرد سال زایش کرده بودند.
- تنش گرمایی تأثیر منفی بر گاوهای خشک دارد که به دوره شیردهی بعدی منتقل می شوند.
- کاهش تنش گرمایی از طریق مدیریت محیط با تهیه جایگاه مناسب دارای سایه بان و سیستم خنک کننده می تواند به بهبود عملکرد، سلامت و ایمنی بدن گاو کمک کند.
#سها_آگرین_تک #رادیو_آگرین_تک #پادکست #دپارتمان_علمی_گروه_محسنیان #پادکست_علمی #گاو_شیری #صنعت_گاو_شیری #آگرین_تک #مطالب_علمی #رادیو #مطالب_کاربردی #گوساله #علوم_دامپروری #گاوداری #رادیو_آگرین #گاودار #دامدار #گاو #پرواربندی #شیر #افزودنی_های_خوراک #جیره #تغذیه_گاو_شیری
یک سال قبل