پادکست شماره چهاردهم

🎧 رادیو سها آگرین تک
پادکست چهاردهم
🔻موضوع : اهمیت استاتر در تغذیه گوساله
🔺هرهفته شنبه ها شنونده باشید
@sohaagreentechco

دوره زمانی از تولد تا شیرگیری به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های متابولیکی مطرح می باشد. مصرف استارتر برای عبور از مرحله پیش نشخوارکنندگی و داشتن شکمبه‌ای فعال برای گوساله‌های جوان لازم و حیاتی است. مصرف استارتر در گوساله‌های جوان برای تسریع توسعه شکمبه و دستیابی به رشد بهینه بسیار مهم می‌باشد. در پرورش گوساله، انتقال تدریجی از تغذیه شیر به خوراک جامد می‌تواند باعث بهبود افزایش وزن روزانه و کاهش بیماری‌ها و تلفات شود. اخیراً بیان شده است که تغذیه استارتر در طول دوره شیرگیری باعث بهبود سلامت، تغییر بیان ژن‌های دستگاه گوارش، افزایش بیان ژن‌های سامانه دفاعی و تحریک پاسخ ایمنی میزبان می‌شود. مطالعات نشان می‌دهند که بین مصرف استارتر و توسعه شکمبه رابطه نزدیکی وجود دارد و زمانی‌که گوساله شروع به مصرف آن می‌کند بخش‌های مختلف پیش معده گوساله شروع به تغییر و تکامل می‌کند. تغییرات بخش‌های مختلف پیش‌معده، فعالیت متابولیکی شکمبه، غلظت اسیدهای چرب فرار و تنوع میکروارگانیسم‌های شکمبه بستگی به مصرف استارتر دارد. همچنین مشکلات بیماری مخصوصاً اسهال، با افزایش مصرف، روند کاهشی نشان می‌دهند. هزینه خوراک و کارگری هم اساساً موقعی که گوساله به مصرف استارتر عادت می‌کند کاهش می‌یابد.
سه مرحله برای توسعه هضمی گوساله‌ها مشخص ‌شده است. مرحله اول دوره پیش نشخوارکنندگی می‌باشد که در طی این مرحله جیره گوساله می‌بایستی حاوی خوراک‌های مایع با هضم پذیری بالا باشد. گوساله‌ها قبل از نشخوارکنندگی قادر می‌باشند انرژی حاصل از چربی و لاکتوز را هضم کنند و نیاز به منبع پروتئینی باکیفیت دارند. در مرحله دوم که مرحله انتقال نام دارد گوساله‌ها خوراک مایع و خوراک جامد مصرف می‌کنند و توانایی هضم سلولز، همی سلولز و سنتز ویتامین‌های B و K را دارند، با این‌ وجود در این مرحله، گوساله‌ها نیاز به خوراک‌های باکیفیت دارند تا زمانی‌که شکمبه به‌طور کامل فعال شود و در نهایت توانایی هضم الیاف را به‌طور مؤثر پیدا کند. در مرحله نهایی که مرحله نشخوارکنندگی نام دارد گوساله‌ها به‌طور کامل توانایی هضم الیاف را پیدا می‌کنند.
به این دلیل که دستگاه گوارش گوساله‌ها در سنین اولیه بالغ و کامل نشده است، باید برای تنظیم استارتر از مواد غذایی باکیفیت و ارزش غذایی بالا استفاده شود. در گوساله جوان، شکمبه و نگاری هنوز کامل نیست و استارتر باید ویتامین های گروه B، پروتئین مرغوب با تعادل مناسب اسیدهای آمینه را داشته باشد زیرا، این مواد مغذی نمی‌توانند توسط جمعیت میکروبی طبیعی شکمبه ساخته شوند. در واقع استارتر گوساله یک عامل ضروری برای توسعه شکمبه و از شیر گیری محسوب می‌شود و بایستی به گونه ای تنظیم گردد که حاوی مقادیر کافی پروتئین، مواد معدنی و ویتامین ها بوده و همچنین اجزاء تشکیل دهنده آن باید خوش خوراک باشند تا ضمن تحریک مصرف ماده خشک سبب توسعه سریعتر پیش معده گردند. جیره‌های آغازین معمولاٌ دارای 18-24 درصد پروتئین خام و حاوی مکمل‌های پروتئینی و دانه‌هایی با قابلیت هضم بالا و خوش‌خوراک و هم‌چنین مکمل‌های ویتامینی و معدنی می‌باشند. از غلات مورد استفاده در استارتر می‌توان به ذرت، جو و یولاف اشاره کرد. دانه ذرت به دلیل میزان تجزیه و قابلیت هضم بالا و نیز بهبود عملکرد و رشد گوساله‌ها، مرسوم‌ترین و بهترین غله مورد استفاده در استارتر می‌باشد. در بین منابع پروتئینی، کنجاله سویا به دلیل توازن خوب اسید‌های آمینه و خوش خوراکی، نسبت به دیگر منابع پروتئینی، عملکرد بهتری دارد. خوش‌خوراکی استارتر تأثیر بسیار زیادی در مصرف و در نتیجه توسعه شکمبه دارد. مواد خوراکی مانند ملاس در بعضی مواقع به‌عنوان طعم‌دهنده استفاده می‌شوند. ملاس به علت قابلیت تخمیر سریع نباید به مقدار زیاد استفاده شود.
در زمان تولد، شکمبه گوساله از لحاظ فیزیکی و متابولیکی ناکامل است. رشد شکمبه را می‌توان به دو بخش اصلی افزایش در حجم شکمبه (توسعه فیزیکی) و رشد پرزها یا پاپیلاها (توسعه متابولیکی) تقسیم کرد. توسعه متابولیکی شکمبه در نتیجه تخمیر شکمبه‌ای اتفاق می‌افتد و تولید اسیدهای چرب فرار سبب رشد و شکل‌گیری پرزهای شکمبه می شود. متابوليسم محصولات نهايي تخمير در ديواره شکمبه عامل توسعه و رشد پرزهاي شکمبه در گوساله تازه متولد شده بوده و از ميان محصولات نهايي تخمير به ترتيب بوتيرات، پروپيونات و استات بيشترين تأثیر را بر توسعه متابوليک شکمبه دارند. اما استارترهای متشکل از غذاهای متراکم، و درنتیجه با الیاف پایین موجب مصرف غذای کمتر، کراتینه شدن پرزهای شکمبه و توده‌ای شدن ساختمان پرزها می‌شوند. هم‌چنین به پرزها شکل غیرطبیعی داده و توانایی آن‌ها را در جذب مواد مغذی کاهش می دهد. به همین دلیل و به منظور رشد عضلانی شکمبه و همچنین جلوگیری از کراتینه شدن پرزهای شکمبه استفاده از علوفه به صورت مخلوط با استارتر توصیه می‌شود. به‌طور معمول افزودن مقادیری علوفه خشک خرد شده و با کیفیت بالا یا مقادیری مواد الیافی مناسب دیگر به استارتر گوساله‌های جوان، توصیه می‌شود. میزان بهینه استفاده از علوفه بستگی به نوع علوفه دارد که 4 درصد کاه یا حدود 8 درصد یونجه خشک پیشنهاد می‌شود.
از عوامل دیگری که در مصرف استارتر و در نتیجه عملکرد گوساله تاثیرگذار است، شکل فیزیکی استارتر است. پژوهش ها نشان می دهند که علاوه بر ترکیب شیمیایی، نوع بافت خوراک استارتر نیز می‌تواند در توسعه پیش معده تأثیرگذار باشد. استارترها به شکلهای مختلفی تهیه میشوند که رایج ترین آن به صورت آردی است. خوراک‌هایی که به‌صورت آردی و یا پودری تهیه شده‌اند، نه‌تنها موجب کاهش مصرف خوراک می‌شوند بلکه موجب پاراکراتوز شکمبه نیز خواهند شد. چراکه این نوع خوراک‌ها بین پرزهای شکمبه انباشته خواهند شد. انواع پلت و آجیلی از شکل های دیگری هستند که برای تهیه استارتر استفاده میشوند. این دو شکل بیشتر در تهیه استارترهای آماده توسط کارخانجات خوراک دام استفاده میشوند. شکل آجیلی باعث افزایش نشخوار و تحریک رشد پرزهای شکمبه می‌شود. شکل دیگری که پیشنهاد میشود استفاده از غلات بلغور یا درسته در تهیه استارتر است. این شکل از استارترها می تواند توسط دامدار تهیه شود. برای تهیه این نوع استارتر به جای اسیاب ریز، غلات را به صورت بلغور یا درسته استفاده می کنند. گوساله ها برعکس گاوها احتیاج به اسیاب کامل غلات ندارند.
یکی دیگر از عوامل مهم در مصرف استارتر تازه بودن آن است. سعی شود که استارتر به میزان نیاز در اختیار گوساله ها قرار گیرد. متاسفانه دیده میشود که در بعضی از دامداری‌ها ظرف‌های مصرف استارتر بسیار بزرگ بوده و کامل پر میشود. در این حالت به دلیل اینکه گوساله نمی تواند این حجم را مصرف کند استارتر به مدت زیاد در ظرف مانده و بوی کهنگی می گیرد و حتا بعضا دچار فساد می‌شود. حتما به کارگر گوساله دان توصیه شود که از ظرفهای مصرف استارتر بازدید کند و مراقب بهداشت این ظرفها باشد و استارتر تازه در اختیار گوساله قرار دهد.
• نکات کلیدی:
• مصرف استارتر مهمترین عامل رشد شکمبه و شیرگیری می باشد.
• ذرت و کنجاله سویا بهترین منابع کربوهیدرات و پروتئین استارتر می باشند.
• شکل فیزیکی استارتر اهمیت زیادی دارد و استارترهای بافت دار تاثیر بیشتری در رشد گوساله دارند.
• استفاده از علوفه به همراه استارتر جهت بهبود رشد شکمبه و افزایش نشخوار در گوساله پیشنهاد میشود.
• رعایت نکات بهداشتی در ارائه و جلوگیری از فساد در میزان مصرف استارتر موثر است.


#سها_آگرین_تک #رادیو_آگرین_تک #پادکست #دپارتمان_علمی_گروه_محسنیان #پادکست_علمی #گاو_شیری #صنعت_گاو_شیری #آگرین_تک #مطالب_علمی #رادیو #مطالب_کاربردی #گوساله #علوم_دامپروری #گاوداری #رادیو_آگرین #گاودار #دامدار #گاو #پرواربندی #شیر #افزودنی_های_خوراک #جیره #تغذیه_گاو_شیری #دامپزشک #دامپزشکی


بیش از ۴ سال قبل