گوسالههایی که با سختزایی متولد میشوند در هنگام رشد مشکلات
زیادی برای سازگاری به محیط بیرون رحم دارند. در تحقیقی که 7500 گوساله برای 120
روز اول زندگی بررسی شدند نشان داد که گوسالههایی که چالشهای تولد زیادی داشتند
(مانند تولد از طریق جراحی) در مقایسه با گوسالههایی که به کمک کمی در هنگام
زایمان نیاز داشتند یا بدون کمک به دنیا آمده بودند، 6 مرتبه احتمال تلفات بیشتری
داشتند.
گوسالهها با سختزایی زیاد همچنین 1/3 مرتبه
احتمال بیشتری داشت که دچار اسهال و 1/6 مرتبه احتمال بیشتری داشت تا از بیماریهای تنفسی رنج ببرند در
مقایسه با گوسالههایی
که سختزایی
نداشتند. در مطالعه دیگری، گوسالههای متولد شده از طریق کشیدن
در مقایسه با گوسالههایی
که نیاز به کمک در هنگام زایش نداشتند، 4 مرتبه احتمال مرگ بیشتری در 21روز اول
زندگی داشتند.
نژاد هلشتاین نسبت به جرزی احتمال بیشتری دارد که
دچار سختزایی
بشود، و تلیسههای
شکم اول (19%) نسبت به گاوهای شکم بالاتر (11%) نیاز بیشتری به کمک دارند. برای
تلیسههای
شکم اول سختزایی
اغلب به علت عدم سازگاری اندازه جنین با مادر ایجاد میشود، در حالیکه پوزیشن
نامناسب جنین یا عوامل مرتبط با مادر دلایل اصلی سختزایی در گاوهای شکم بالاتر
است.
گوسالههایی که با هر نوع کمک متولد
میشوند
باید به صورت خودکار به عنوان گوسالههای پرخطر شناخته بشوند، حتی
اگر سالم به نظر برسند. گوسالههایی
که با سختزایی
متولد میشوند
احتمالا دچار دمای پایین بدن، اکسیژن پایین خون، اسیدوز متابولیک یا تنفسی، و کاهش
توانایی در جذب آنتی بادیهای
آغوز هستند، که منجر به عدم توانایی آنها در انتقال ایمنی اکتسابی میشود.
گوسالههای متولد شده با سختزایی در مقایسه با گوسالههایی که طبیعی متولد شده اند فعالیت کمتری دارند و فعالیت قلبی و تنفسی آنها کمتر
است. این موضوع بر سیستمهای
بدن و عملکرد سیستم ایمنی تاثیر میگذارد.
اما این گوسالهها میتوانند کمک بشوند از طریق:
تقویت تنفس: فرو کردن کاه تمیز به داخل
سوراخ بینی، ریختن آب یخ بر سر آنها، و همچنین جمع کردن دست و پای گوسالهها به داخل شکم به آنها کمک
میکند
تا ریه خود را تمیز کنند و بعد از یک تنفس سخت بتوانند تنفس طبیعی داشته باشند.
تحریک و گرم کردن:
گوسالههای
سرد تنفس ضعیفی دارند و نیاز دارند تا از ذخایر انرژی خودشان برای تنظیم دمای بدن
استفاده کنند که آنها را بیشتر عقب می اندازد. از حولههای خشک و تمیز برای خشک
کردن و مالیدن گوسالهها
استفاده کنید. بعضی از گوسالهها
همچنین به سشوار برای خشک شدن پوشش بدن نیاز دارند. بستر تمیز، عمیق و خشک و خارج
کردن گوسالهها
از محیط آلوده نیز توصیه شده است. اتاقکهای گرمایی توصیه نمیشود.
تغذیه آغوز: هرچه زودتر بعد از تولد
گوسالهها
را با آغوز تمیز و با کیفیت تغذیه کنید. برای گوسالههای هلشتاین، میزان سفارش
شده حدود 4 لیتر است. بیشتر گوسالههای دچار سختزایی حاضر نیستند که به بطری
میک بزنند، بنابراین آغوز باید با لوله مری تغذیه شود. گوسالهها با عملکرد ضعیف سیستم
تنفسی و توزیع اکسیژن به بافتها،
همچنین آنتی بادیهای
آغوز را با کارایی کمتری جذب میکنند،
اما برعکس ان این است که آنها احتمالا قادر هستند تا آنتی بادیها را برای مدت طولانیتری از حد نرمال جذب کنند.
بنابراین تهیه مقدار اضافهتر
از آغوز برای روزهای اولیه زندگی میتواند به آنها کمک کند.
علاوهبر آنتی بادیها،
آغوز منبعی عالی از مواد مغذی، آب و گرما برای گوسالههای تحت تنش است.
درمان اسیدوز:
بیشتر گوسالههای
به دنیا آمده با سختزایی
دارای سطح بالاتری از اسیدوز متابولیکی و تنفسی هستند. بنابراین آنها ضعیف، افسرده
و خسته به نظر میرسند و باید تزریق درون رگی مایعات برای آنها انجام بشود.
در تصویری بزرگتر، دامدارها باید تلاش کنند تا سختزایی را حداقل کنند از طریق:
1- با همکاری دامپزشکهای مزرعه تمام پرسنل مزرعه را که با زایمان گاوها ارتباط دارند آموزش بدهید، مشکلات را تشخیص بدهید، و بدانید که چه زمانی باید به گوساله کمک کنید.
2- از اسپرمهایی با زایمان آسان برای تلیسهها و گاوها استفاده کنید.
3- هر تولد را ثبت و نمره تولد calving score بدهید برای ایجاد یک مجموعه اطلاعات از گله که می تواند برای بررسی مدیریت آمیزش و تولد در زمانهای مختلف استفاده بشود.
گروه علمی شرکت آگرین تک